Proponowana trasa krajoznawcza prowadzi cięciwą tzw. „małej obwodnicy bieszczadzkiej” z Hoczwi do Czarnej (45 km). Wiedzie ona malowniczymi dolinami rzek i potoków w sąsiedztwie Jeziora Solińskiego przez Wschodniobeskidzki Obszar Chronionego Krajobrazu i umożliwia szybkie poznanie najcenniejszych - ocalałych po ostatniej wojnie - zabytków architektury drewnianej bądź murowanej. Nasz krótki opis zawiera jedynie ich wyszczególnienie (bez kapliczek przydrożnych). Mamy nadzieję, iż ułatwi planowanie poznawczych wycieczek krajoznawczych pomagając w odszukaniu atrakcji regionu.

Hoczew - położona na rozdrożu wielkiej i małej obwodnicy przy ujściu Hoczewki do Sanu posiada wczesnośredniowieczne grodzisko obronne, murowany barokowy rzymsko-kat. kościół par. z 2 ćw. XVIII w. konsekrowany w 1745 r., otoczony murem o kształcie ośmioboku z 4 kapliczkami, dzwonnicą od wschodu i bramą od zach. z późnobarokowym wyposażeniem wnętrza. Na rozdrożu dróg prywatny warsztat rzeźbiarski z galerią artysty Zdzisława Pękalskiego. Tel. (0-13) 469 17 87 We wsi szkoła, poczta, sklepy, baza noclegowa

Średnia Wieś wyróżnia się jedną z pereł drewnianej architektury sakralnej. Jest nią jednonawowy drewniany kościół parafialny p.w. Wniebowzięcia NMP z 2 poł. XVI w. wykonany w konstrukcji zrębowej i wzmiankowany w 1607 r. z polichromią z I poł. XVIII w. z późnobarokowymi ołtarzami, tel. 469 42 10. Obok pałacowy park krajobrazowy z dąbrową i licznymi drzewami pomnikowymi.

Bereska - posiada murowany rzymsko-kat. kościół fil. z I poł. XIX w. wzniesiony wówczas jako kaplica unicka, rozbudowany w 1970 r., ruinę murowanej trójdzielnej cerkwi unickiej z 1868 r., odnawianej w 1920 r. oraz pozostałości dworskiego parku krajobrazowego. We wsi konie, baza noclegowa, zajazd „Carino”.

Bereźnica Wyżna - drewniana filialna cerkiew unicka fundacji Mikołaja Krajewskiego z 1839 r., obecnie rzymsko-kat. kościół fil. We wnętrzu duża część ikonostasu z ikonami z XVII w., polichromią oraz cmentarzem z nagrobkami właścicieli wsi obok cerkwi), tel. 469 25 81 (plebania) lub sołtys 470 37 49. W górnym końcu wsi punkt widokowy z rozległą panoramą na okolicę i BPN.

Myczków - wyróżnia się na trasie dwoma świątyniami stojącymi obok siebie. Są to: murowany neogotycki jednonawowy kościół murowany z 1900 r. z dwu wieżową fasadą i murowana dwudzielna grecko-kat. cerkiew z 1900 r. z wieżą w fasadzie, obie budowle z fundacji Jana Nepomucena Zatorskiego, właściciela wsi. Tel. 469 20 68 W pobliżu pozostałości krajobrazowego parku dworskiego z XIX w.

Polańczyk - uzdrowisko z zespołem sanatoriów, domów wczasowych, pensjonatów, kawiarni, przystani żeglarskich i statku Tramp posiada pocztę, policję, siedzibę gminy, „it”, sieć szlaków spacerowych. Murowana cerkiew unicka z 1907 r. użytkowana dziś jako rzymsko-kat. kościół par. posiada wyposażenie wnętrza przeniesione z cerkwi w Łopience. W ołtarzu głównym znajduje się ikona Matki Bożej z Dzieciątkiem (kopia obrazu z Werchraty-Krechowa k. Żółkwi) z 1 poł. XVIII w. wzmiankowana w 1756 r. Dziś jest tutaj sanktuarium Matki Bożej. Obok murowana parawanowa dzwonnica z 1863 r. Tel. 469 20 06 W pobliżu cerkwi pozostałości dworskiego parku krajobrazowego.

Wołkowyja - wieś letniskowa położona nad zatoką Jeziora Solińskiego przy zielonym szlaku do BPN posiada nowy kościół, ośrodek zarybieniowy, Ośrodek Wypoczynkowy „Ranczo”, bazę noclegową, pola biwakowe, wypożyczalnie sprzętu wodnego, szkołę, sklepy, ośrodek zdrowia, pocztę. W odl.2 km ciekawa cerkiew drewniana z ikonostasem w Górzance

Górzanka (3 km) - drewniana trójdzielna unicka cerkiew konstrukcji zrębowej z 1838 r. fundacji Piotra Glajzera, dziedzica wsi, położona w otoczeniu pomnikowych dębów kryje w swoim wnętrzu rewelację: jedyny w Bieszczadach rzeźbiony ikonostas z większością zachowanych ikon, niestety rozebrany i zdemontowany na ścianach przez poprzednich proboszczów. Dziś jest tutaj rz - kat. kościół parafialny, tel. 469 25 81

Bukowiec - miejscowość letniskowa nad Solinką wpływającą w pobliżu wsi do Jeziora Solińskiego posiada dwa ośrodki wypoczynkowe, domki letniskowe, wyciąg narciarski, kąpielisko w rzece Solince oraz połączenie szlakiem pieszym zielonym z BPN.

Rajskie - miejscowość letniskowa nad Jeziorem Solińskim wchodzącym w dolinę Sanu posiada domki wypoczynkowe z wypożyczalnią sprzętu pływającego, nowy kościół i Ośrodek Wypoczynkowy „Caritas”, tel. 504 378 454

Chrewt - jest malowniczą miejscowością letniskową nad Jeziorem Solińskim, które w tym miejscu sięga zatoką do wpływającego Czarnego Potoku. Otaczają ją zakładowe i prywatne domki wypoczynkowe z przystaniami żeglarskimi i kąpieliskiem strzeżonym. Przy szosie bar i galeria rzeźbiarska.

Polana - to wieś z 3 galeriami, stadniną koni, drewniana dwudzielna grecko-kat. cerkiew p.w. św. Mikołaja Cudotwórcy z 1790 r. z polichromią z 1937 r., użytkowana od 1970 r. jako rzymsko-kat. kościół parafialny. Tel. 461 91 78

Czarna - posiada drewniana trójdzielna unicką cerkiew par. z 1834 r. z ikonostasem cofniętym na ścianę i zabytkowym wyposażeniem z XIX w., dziś rzymsko-kat. kościół par. tel. 461 94 40, 461 90 41 We wsi galeria „Barak”, restauracje, sklepy, poczta, gimnazjum, konie, baza noclegowa, Ośrodek Konferencyjny PKN z basenem letnim, źródła mineralne, sieć szlaków spacerowych, pola biwakowe, stara kopalnia ropy naftowej z XIX w.

Stanisław Orłowski - Stowarzyszenie Przewodników Turystycznych „Karpaty”