Lesko, będące cichym miasteczkiem pozbawionym wielkiego przemysłu stanowi wspaniałe miejsce na wypoczynek dla całej rodziny. Przemysł ominął tę miejscowość w głównej mierze za sprawą hrabiego Krasickiego, który to zabronił budowy linii kolejowej na skraju jego parku. Obecnie Lesko jest cichą i spokojną miejscowością liczącą zaledwie 7000 mieszkańców. Czas na krótką historię miasta: Lesko powstało jako miasto prywatne własności rodu Kmitów z Wiśnicza, którzy pod koniec XIV w. otrzymali wielkie nadania ziemskie nad górnym Sanem. Zapewne znacznie wcześniej istniała wieś o tej samej nazwie, po założeniu miasta nazwano ją Posadą Leską. Lesko otrzymało prawa miejskie w 1470 roku. Przyrost ludności spowodował, że już w połowie XVI w. trzeba było powiększyć obszar miasta i wtedy to powstał nowy rynek z ratuszem. W połowie XVII w. Lesko było u szczytu pomyślności liczyło wtedy 1500 mieszkańców. Murowane domy w okolicach rynku była już murowana, co świadczyło o zamożności mieszkańców. Miasto bronione było przed atakami wielkimi wałami ziemnymi wzmacnianymi basztami. Do miasta można było dostać się przez bramy: Węgierską i Lwowską. XVII w. wojny szczęśliwie ominęły Lesko, dopiero w 1704 r., podczas najazdu Szwedów Lesko zostało doszczętnie spalone. Odrodzenie miasta miało miejsce po roku 1731, kiedy to Lesko przeszło w ręce Józefa Ossolińskiego, wraz z ręką Teresy ze Stadnickich. XIX w. był dla Leska okresem odrodzenia gospodarczego lecz wielki pożar który w 1886 r. zniszczył ponad 300 budynków, robił miejsce pod nową murowaną zabudowę.
Oto kilka miejsc w Lesku, które warto zobaczyć: - Stary Rynek to mały skwerek porośnięty starymi drzewami. Na którym zgodnie koegzystują pomnik wdzięczności Tadeusza Kościuszki, pomnik wdzięczności Armii Czerwonej oraz figura Matki Bożej. Wokół znajdują się niewielkie kamieniczki przeważnie z XIX w., ostatnimi laty starannie odrestaurowane. W rogu wznosi się kościół parafialny p.w. Nawiedzenia NMP. Wybudowany w stylu gotyckim ok. 1530 roku z fundacji Piotra Kmity; natomiast jego barokowe wnętrze podobnie jak dzwonnica, pochodzi z czasów XVIII w. przebudowy. Liczne epitafia przyciągają uwagę, znajduje się tu m.in. epitafium Franciszka Pułaskiego jednego z przywódców konfederacji barskiej.
- Zamek Leski na południowy zachód od rynku pośród parku znajduje się zamek, niegdyś mieściła się tam siedziba rodu Kmitów. Stanowi on przykład mieszanki kilku epok, które są wynikiem wielu przebudowań. Obecnie znajduje się tu ośrodek wypoczynkowy. Najstarsza część zamku to mieszkalna wieża Piotra Kmity z 1538 roku, obecnie będąca główną częścią zamku. W ówczesnych czasach mieścił się tu zarząd dóbr Kmitów, przeniesiony z zamku Sobień. W następnych latach do wieży dobudowano dodatkowy korpus, co nadawało zamkowi charakter obronny. Około 1656 roku kiedy to Lesko drogą spadku przeszło we władanie dóbr Stadnickich, rozbudowali siedzibę do czworobocznego zamku obronnego z basztami w narożach. Z tamtego okresu pozostała jedynie jedna opasła, cylindryczna baszta. Pozostała część budowli to efekt klasycystycznej przebudowy dokonanej w latach 1836-38 według projektu samego Wincentego Pola, przyjaciela i częstego gościa Krasickich (ostatnich właścicieli zamku). W XIX w. zamek był najważniejszym ośrodkiem kulturalnym i towarzyskim regionu. Zjeżdżała się tu tłumnie sanocka szlachta. Krasiccy utrzymywali liczne kontakty z wieloma twórcami i działaczami politycznymi. Po 1939 r. Lesko zajęli sowieci, a zamek przeszedł we władanie wojska.
- Amfiteatr znajdujący się nad brzegiem Sanu poniżej zamku jest miejscem przeróżnych festiwali i koncertów tu właśnie odbywa się doroczny festiwal "Country w Bieszczadach".
- Nowy Rynek na którym znajduje się ratusz z 1896 r. gruntownie odremontowany obecnie pełni funkcję reprezentacyjnej siedziby władz miejskich. Udając się ulicą Moniuszki w dół natrafiamy na synagogę. - Leska synagoga powstała prawdopodobnie na przełomie XVI i XVII w. wyremontowana w latach sześćdziesiątych po zniszczeniach wojennych. W szczycie fasady znajdują się tablice Mojżeszowe i napisy po hebrajsku. Budowla ma charakter obronny, gdyż początkowo stanowiła element fortyfikacji miejskiej. Obecnie mieści salę wystawową Bieszczadzkiego Domu Kultury. Przy wejściu znajduje się murowana przybudówka, będąca niegdyś salą modlitw dla kobiet. Dziś znajduje się tu również siedziba Bieszczadzkiego oddziału PTTK. Udając się dalej ulicą Moniuszki dochodzimy do leskiego kirkutu czyli cmentarza żydowskiego. Wchodzimy do niego po schodkach zaraz na początku natrafiamy na tablicę pamiątkową napisaną w trzech językach. - Leski kirkut jest jednym z najbogatszych w nagrobki, zachowało się tu blisko 2000 nagrobków bogato rzeźbionych. Najstarsze z nich pochodzą z XVI w. tak stare nagrobki znaleziono w Polsce tylko w Krakowie, Lublinie, Szczebrzeszynie. Często poprzewracane bądź pochylone stanowią istny dowód przemijającej historii.
Godne odwiedzenia są leskie źródełka mineralne do których jest już nie daleko od kirkutu. Źródełka te położone są w zacisznej kotlinie wśród pól. Dotrzemy tam idąc ulicą źródlaną. Znajduje się tam pięć ocembrowanych źródeł dostarczających słabo mineralizowanych wód siarczkowych. Obok pamiątkowy kamień ku czci Józefa Piłsudskiego. W okresie międzywojennym działał tu niewielki zakład kąpielowy, odwiedzany głównie przez miejscowych starozakonnych. Na zakończenie wizyty w Lesku polecamy udanie się na wzgórze Baszta z którego to roztacza się przepiękny widok na dolinę Sanu.
Pokaż obiekty z miejscowości Lesko
